Czy polisa OC chroni lekarza nawet w czasie 48-godzinnego dyżuru?

Czy potrafisz sobie wyobrazić dwie doby w pracy?

Jeśli jesteś lekarzem, być może nawet nie musisz sobie tego wyobrażać, być może jeszcze dzisiaj zaczynasz 48-godzinny dyżur. Być może skończyłeś taki w tym tygodniu. Być może ten wysiłek jeszcze Ciebie czeka.

Choć tak długie dyżury pełnione przez osoby obarczone odpowiedzialnością za ludzkie życie i zdrowie mogą wydawać się nie do pomyślenia, to jednak są rzeczywistością dla wielu zawodów medycznych. Zasadne więc wydają nam się pytania lekarzy, czy ubezpieczyciel bierze na siebie finansową odpowiedzialność za ewentualne szkody poczynione przez nich w czasie drugiej doby pracy.

Zakres obowiązkowego ubezpieczenia OC lekarza (ustalony rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 22 grudnia 2011 r.) jest jednakowy dla wszystkich lekarzy niezależnie od zakładu ubezpieczeń i miejsca pracy. Nie znajdziemy w nim wspomnianego ograniczenia zakresu ochrony. Wyczerpująca odpowiedź na to pytanie wymaga od nas jednak sięgnięcia także do zapisów ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. z 2016 r. poz. 2060 z późn. zm.). Zawarte w niej przepisy regulują między innymi kwestie odpowiedzialności ubezpieczycieli względem szkód wyrządzonych na skutek rażącego niedbalstwa. Zgodnie z art. 11 ust. 3 tej ustawy – po wypłacie odszkodowania zakładowi ubezpieczeń przysługuje prawo dochodzenia od ubezpieczonego lub osób, za które ponosi on odpowiedzialność, zwrotu wypłaconego z tytułu ubezpieczeń obowiązkowych, odszkodowania za szkody wyrządzone w wyniku rażącego niedbalstwa, w stanie po użyciu alkoholu lub w stanie nietrzeźwości albo po użyciu środków odurzających, substancji psychotropowych lub środków zastępczych.

Niezmiernie ważne jest podkreślenie, że dyżurowanie lekarza przez dwie doby może być w ocenie sądu uznane za „rażące niedbalstwo” niezależnie od wymogów czy zwyczajów w szpitalu. Trzeba pamiętać przede wszystkim, że zgodnie z Kodeksem Etyki Lekarskiej dobro chorego jest nadrzędną zasadą wykonywania zawodu i z przestrzegania tej zasady nie zwalniają lekarza wymagania administracyjne, naciski społeczne czy też mechanizmy rynkowe.

Jeśli wystąpi taka sytuacja, a odszkodowanie zostanie wypłacone poszkodowanemu przez zakład ubezpieczeń, ma on możliwość dochodzenia w drodze regresu wypłaconego odszkodowania od osoby ponoszącej odpowiedzialność cywilną tzn. również od ubezpieczonego. Ciężar wypłaty odszkodowania spadnie więc de facto i tak na barki lekarza. Obawiać mogą się także jego potencjalni spadkobiercy, którzy o ile nie odrzucą spadku w terminie, mogą odziedziczyć długi związane ze świadczeniem regresowym. Receptę na ten problem mogą stanowić dodatkowe postanowienia do umów w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia OC podmiotu wykonującego działalność leczniczą, na mocy których ubezpieczyciel rezygnuje z dochodzenia praw regresowych wobec sprawcy szkody wyrządzonej w następstwie rażącego niedbalstwa. Niestety inaczej niż w pozostałych ubezpieczeniach obowiązkowych lub w ubezpieczeniach dobrowolnych, przy ubezpieczeniach medycznych takie rozszerzenie nie jest standardem.

Z podobną sytuacją mamy do czynienia w przypadku dobrowolnego ubezpieczenia OC lekarza. Polisa tego rodzaju nie jest ustanowiona prawnie odpowiednim rozporządzeniem i zakłady ubezpieczeń mogą stosować odrębne zapisy w tej kwestii. Jeśli więc posiadasz dobrowolne OC lekarza lub planujesz jego zakup, zwróć uwagę na jego zakres. Sprawdź, czy widnieje tam zapis o długości dyżuru, a nawet dopytaj, czy w interpretacji ubezpieczyciela praca przez dwie doby non-stop nie jest uznawana przez niego za „rażące niedbalstwo”. Być może ubezpieczyciel jednak obejmuje szkody wyrządzone podczas dwudniowego dyżuru? Często w ubezpieczeniu dobrowolnym wyłączone są jedynie szkody wyrządzone z winy umyślnej a nie z powodu rażącego niedbalstwa. Ubezpieczenie dobrowolne, działające jako nadwyżka nad ubezpieczeniem obowiązkowym, nie uzupełni jednak tej luki w opisanej powyżej ochronie obowiązkowego OC. Zadziała natomiast tylko w zakresie nieobjętym obowiązkowym ubezpieczeniem OC lub objętym przez to ubezpieczenie, ale tylko w  przypadku szkód, które nie mogą być zaspokojone z tytułu ubezpieczenia obowiązkowego z powodu wyczerpania się jego sumy gwarancyjnej.

Pamiętaj, że Twoje bezpieczeństwo jest najważniejsze, od niego może zależeć zdrowie wielu ludzi. Inwestuj tylko w sprawdzone polisy.