data publikacji: 2020-08-26
Należy zauważyć, iż obecna sytuacja epidemiologiczna ma również przełożenie i niebagatelny wpływ na sferę emocjonalną personelu medycznego, a także przede wszystkim pacjentów oczekujących na przyjęcie i realizację świadczeń zdrowotnych. Przyczynia się to do powstawania zachowań agresywnych. Zarówno w doktrynie prawniczej, wielu publikacjach naukowych jak również czasopismach, blogach etc. dotyczących prawa medycznego i skierowanych do środowiska medycznego powtarza się kwestia ochrony prawnej lekarza, pielęgniarki, położnej, ratownika medycznego podczas i w związku z udzielaniem przez nich świadczeń zdrowotnych. Jednakże ilość aktów agresji skierowanych wobec osób wykonujących zawody medyczne nie maleje, a wręcz przeciwnie. Ataki stają się coraz częstsze, a oprócz obelg słownych dochodzi również do rękoczynów, dlatego też należy stale przypominać o obowiązywaniu przepisów o których jest mowa poniżej.
Lekarz i lekarz dentysta jako funcjonariusz publiczny
Zgodnie z art. 44 Ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 514 z późn. zm.), lekarzowi wykonującemu czynności związane z udzielaniem świadczeń zdrowotnych przysługuje ochrona prawna należna funkcjonariuszowi publicznemu. Oznacza to, iż w przypadkach agresji polegającej na naruszeniu sfery fizykalnej a także znieważeniu lub zniesławieniu lekarza, które to zachowanie ma związek z wykonywaniem przez niego czynności służbowych związanych z procesem udzielania świadczeń opieki zdrowotnej zastosowanie najczęściej znajdują przepisy art. 222 Kodeksu Karnego – naruszenie nietykalności cielesnej, art. 223 Kodeksu Karnego – czynna napaść, art. 226 Kodeksu Karnego – znieważenie.
Co z innymi zawodami medycznymi?
Analogiczne przepisy stanowiące o ochronie prawnej należnej funkcjonariuszowi publicznemu znajdują się w Ustawie z dnia 15 lipca 2011 r. o zawodach pielęgniarki i położnej (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 562 z późn. zm.) – art. 11 ust. 2 oraz w Ustawie z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 882) – art. 5 ust. 1. Przepisy Kodeksu Karnego regulujące odpowiedzialność karną za popełnienie przestępstwa na szkodę funkcjonariusza publicznego zawierają surowsze sankcje niż w przypadkach działań przestępczych na osoby tej funkcji niewykonujących.
Jak dochodzić swych praw?
Postępowanie przygotowawcze poprzedzające wniesienie aktu oskarżenia do Sądu zgodnie z Kodeksem Postępowania Prawnego może być wszczęte z urzędu lub na skutek złożonego zawiadomienia. Osoba na szkodę której zostaje popełniony czyn zabroniony uzyskuje w toku postępowania przygotowawczego status pokrzywdzonego. Organ prowadzący postępowanie udziela niezbędnego pouczenia o przysługujących pokrzywdzonemu prawach i możliwości dochodzenia roszczeń. Pokrzywdzony może już na etapie postępowania przygotowawczego, poprzedzającego złożenie aktu oskarżenia, być reprezentowany przez fachowego pełnomocnika. Zaś na etapie postępowania karnego przed Sądem może dochodzić swych praw w charakterze oskarżyciela posiłkowego popierającego akt oskarżenia.
