Czy opłatę za Ubezpieczenie OC lekarza można traktować jako koszt uzyskania przychodu? W jakim zakresie ma znaczenie fakt, czy jest to ubezpieczenie obowiązkowe, czy dobrowolne? W jaki sposób lekarze prowadzący działalność powinni się z niego rozliczać? Czy polisa jest dokumentem księgowym?
Jeśli szukasz odpowiedzi na przynajmniej jedno z powyższych pytań – zapraszamy do lektury!
Podstawą prawną właściwą dla rozważenia powyższych kwestii są artykuły 22 i 23 Ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz art. 15 i 16 Ustawy z dnia 15.02.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych. Nie znajdziemy w nich wyłączenia dla ubezpieczenia OC lekarza, co oznacza, że jego składki – jako niezbędne do prowadzenia praktyki lekarskiej – możemy traktować jako koszty uzyskania przychodu.
Co ważne, wskazana wyżej ustawa nie tworzy rozróżnienia na obowiązkowe i dobrowolne OC lekarza, więc domyślnie i zakup tej drugiej formy ubezpieczenia medycy mogą „wrzucić w koszty (wyjątkiem są przypadki, gdy dobrowolne ubezpieczenie OC lekarza zakresem obejmuje wyłącznie szkody powstałe wskutek udzielania pierwszej pomocy). W praktyce jednak trudno znaleźć wyrażone wprost potwierdzenie tej informacji nie tylko dla lekarzy, ale także w kontekście innych zawodów wymagających ochrony – interpretacje sądów i organów podatkowych są w tej mierze niejednoznaczne.
Rozwiązanie tej sytuacji nie należy do uniwersalnych. O ile umowa ubezpieczenia obowiązkowego OC zgodnie z interpretacjami organów podatkowych jest kosztem uzyskania przychodu, to przed zaksięgowaniem polisy dobrowolnego OC lekarza warto zwrócić się o opinię do Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej za pośrednictwem wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej (ORD-IN), możliwego do pobrania na tej stronie.
Czasami polisa ubezpieczenia dobrowolnego OC zostaje zakwalifikowana jako koszt mający związek jednocześnie z działalnością gospodarczą jak i czynnościami podlegającymi ubezpieczeniu np. umowa o pracę lub życiem prywatnym. To jednak jeszcze nie jest przesłanką do zaliczenia takiej polisy do katalogu wyłączeń wskazanych w ustawach o podatku dochodowym. Przykładowa interpretacja indywidualna IPTPB1/4511-698/15-4/SK Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi.
Gdy mamy już pewność, że składki danej polisy możemy traktować jako koszty uzyskania przychodu, warto rozwiać wątpliwości na temat tego, w jaki sposób możemy ją rozliczyć. Choć polisa nie jest typowym dokumentem księgowym, to nie ma konieczności dodatkowego wystawiania faktury VAT, jako że na dokumencie tym znajdują się zwykle informacje, takie jak:
1. nazwy ubezpieczyciela, ubezpieczającego oraz ubezpieczonego (lekarza),
2. wysokość składki,
3. data wystawienia polisy,
4. data dokonania wpłaty składki, jeżeli jest ona inna niż data wystawienia polisy,
5. przedmiot umowy (rodzaj, zakres ubezpieczenia, długość okresu ochrony),
6. podpisy obu stron.
Koniecznie jednak trzeba pamiętać, by na potrzeby księgowości zabezpieczyć dokument potwierdzający opłatę składki za ubezpieczenie np. w formie pokwitowania lub potwierdzenia transakcji wydrukowanego z konta w banku, o ile takie potwierdzenie nie znajduje się już na polisie. Oba dokumenty (polisa + potwierdzenie wpłaty) są konieczne, ale i wystarczające, by dokonać właściwego rozliczenia.