Czy przełożony może odmówić udzielenia urlopu?

Zgodnie z Kodeksem Pracy, urlopy powinny być udzielane zgodnie z planem urlopów. Plan urlopów ustala pracodawca, biorąc pod uwagę wnioski pracowników i konieczność zapewnienia normalnego toku pracy. Przepisy prawa przewidują możliwość odstąpienia od ustalania planów urlopów u danego pracodawcy z zastrzeżeniem jednak, iż muszą wyrazić na to zgodę organizacje związkowe.

Przepisy Kodeksu, jak i przyjęta linia orzecznicza wskazują na to, że co do zasady plany urlopów powinny być wiążące dla obu stron – pracodawcy jak i pracownika. Nie ma przeszkód ku temu, aby odstąpić jednak od sporządzania rocznych planów urlopowych na rzecz na przykład półrocznych, czy tez kwartalnych.
Plany urlopowe powinny zarówno uwzględniać wnioski pracowników, jak i nie wpływać negatywnie na zapewnienie normalnego toku pracy. W przypadku podmiotów leczniczych należałoby mówić o ciągłości zabezpieczenia udzielania świadczeń zdrowotnych. Jak wskazują komentatorzy prawa, „(…) w procesie ustanawiania planu urlopów podmiot zatrudniający w pierwszej kolejności powinien zwrócić się do pracowników o wskazanie ich preferencji co do terminów urlopów, a następnie skonfrontować je ze swoimi potrzebami co do zapewnienia normalnego, niezakłóconego toku pracy. (…)” K. Rączka [w:] M. Gersdorf, W. Ostaszewski, M. Raczkowski, A. Zwolińska, K. Rączka, Kodeks pracy. Komentarz, wyd. IV, Warszawa 2024, art. 163.

Tym samym można byłoby założyć, że w przypadku złożenia przez pracownika wniosku urlopowego nieprzewidzianego w planie urlopowym, pracodawca mógłby odmówić jego wykorzystania w zawnioskowanym terminie, o ile skorzystanie przez pracownika z tego urlopu mogłoby zakłócić tok pracy, lub też gdy ten okres pozostawałby w kolizji z deklaracjami pracowników ujętymi w powstałych planach urlopowych. Kodeks Pracy przewiduje poza powyższym, pewne rozwiązania, które stoją na straży ochronie interesu pracodawcy i gwarancji ciągłości pracy.

Zgodnie z Kodeksem Pracy:
Art. 164
§1. Przesunięcie terminu urlopu może nastąpić na wniosek pracownika umotywowany ważnymi przyczynami.
§2. Przesunięcie terminu urlopu jest także dopuszczalne z powodu szczególnych potrzeb pracodawcy, jeżeli nieobecność pracownika spowodowałaby poważne zakłócenia toku pracy.

Art. 167
§1. Pracodawca może odwołać pracownika z urlopu tylko wówczas, gdy jego obecności w zakładzie wymagają okoliczności nieprzewidziane w chwili rozpoczynania urlopu.
§2. Pracodawca jest obowiązany pokryć koszty poniesione przez pracownika w bezpośrednim związku z odwołaniem go z urlopu.

Zwrot kosztów związanych z odwołaniem z urlopu może także dotyczyć członków rodziny pracownika, wówczas gdy jego odwołanie ma również bezpośredni wpływ na możliwość korzystania przez nich z wypoczynku.

Autorka:

Radca prawny Patrycja Aleksandrowicz Okręgowa Izba Radców Prawnych

Wykonujesz zawód medyczny lub prowadzisz podmiot leczniczy? Potrzebujesz profesjonalnej ochrony ubezpieczeniowej! Nasi specjaliści są do Twojej dyspozycji:

+48 56 642 41 82

Warto wiedzieć:

Odpowiedzialność zawodowa za wykonywanie zabiegów niezweryfikowanch naukowo
Przedawnienie roszczeń w sprawach o błędy medyczne
Urlop bezpłatny- komu i kiedy przysługuje?