Wprowadzenie w życie niżej omówionych zmian miało na celu spełnienie postulatów środowiska medycznego oraz poniekąd zabezpieczenie obsady medycznej w dobie trwającej pandemii SARS-COV-2.
Zobowiązanie ratowników medycznych do pełnienia dyżurów medycznych
Na mocy wskazanej ustawy dodano ust. 1a do art. 95 ustawy o działalności leczniczej w brzmieniu: „Pracownicy wykonujący zawód medyczny, zatrudnieni w jednostkach systemu, o których mowa w art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym, z wyłączeniem lotniczych zespołów ratownictwa medycznego, mogą być zobowiązani do pełnienia w tych jednostkach dyżuru medycznego.”
Należy zauważyć, iż wobec tej grupy pracowników o których stanowi wprowadzony przepis art. 95 ust. 1a ustawy o działalności leczniczej brak jest wymogu dotyczącego posiadania wyższego wykształcenia jako warunku możliwości pełnienia dyżuru medycznego.
Pełnienie dyżuru przez ratowników medycznych – obowiązek czy wybór pracodawcy?
Jak wynika z literalnego brzmienia powyższego przepisu zobowiązanie wskazanych w nim pracowników do pełnienie dyżurów medycznych jest uprawnieniem pracodawcy (a nie jego obowiązkiem). Tym samym od jego decyzji zależeć będzie czy dyżury medyczne w kierowanym przez niego podmiocie leczniczym będą polecane w trybie wskazanym w przepisach u.o.d.l. a jeśli tak czy zlecać je będzie wszystkim zatrudnionym w szpitalu lekarzom czy tylko niektórym z nich.
Nowy przepis należy interpretować zgodnie z dotychczasową wykładnią dotyczącą dyżurów medycznych i przyjąć, iż również w stosunku do tej grupy polecenie ich pełnienia jest uprawnieniem pracodawcy, które może zostać wyrażone w formie polecenia służbowego.
Definicja prawna dyżuru medycznego
Dyżurem medycznym jest wykonywanie poza normalnymi godzinami pracy czynności zawodowych przez osoby, wykonujące zawód medyczny i posiadające wyższe wykształcenie, zatrudnionych w podmiocie leczniczym wykonującym stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne oraz przez osoby wykonujące zawód medyczne zatrudnione w jednostkach systemu, czyli w szpitalnych oddziałach ratunkowych lub zespołach ratownictwa medycznego wchodzących w skład podmiotu leczniczego będącego samodzielnym publicznym zakładem opieki zdrowotnej albo jednostką budżetową, albo spółką kapitałową, w której co najmniej 51% udziałów albo akcji należy do Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego.
Przedłużenie dobowego wymiaru pracy do 24 godzin
Ponadto należy zwrócić uwagę na dodany przepis art. 32 ust. 3 Ustawy z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 882 z późn. zm.), który stanowi, że: „Do członków zespołów ratownictwa medycznego, z wyłączeniem lotniczych zespołów ratownictwa medycznego, może być stosowany system równoważnego czasu pracy, w którym jest dopuszczalne przedłużenie dobowego wymiaru czasu pracy do 24 godzin, w okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym 1 miesiąca. Przepisy art. 135 § 2 i 3 oraz art. 136 § 2 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy stosuje się odpowiednio.”. Przedłużenie dobowego wymiaru czasu pracy do 24 godzin nie ma zastosowania wobec kierowców.
Jaka przerwa przysługuje ratownikowi medycznemu po zakończeniu dyżuru medycznego?
Należy pamiętać, iż pracownikowi pełniącemu dyżur medyczny przysługuje okres 11 godzinnego nieprzerwanego odpoczynku, który powinien być udzielony bezpośrednio po zakończeniu pełnienia dyżuru medycznego.
Autor:
Radca prawny Patrycja Aleksandrowicz Okręgowa Izba Radców Prawnych w Kielcach
Warto wiedzieć:
Sprawdź ubezpieczenia dla ratowników medycznych oraz ubezpieczenie na wypadek niezdolności do pracy.