Aktualne zasady dotyczące odwiedzin pacjentów

Prawo do odwiedzin jest gwarantowane ustawowo w drodze regulacji wynikającej z przepisów ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta.

Kto może ograniczyć prawo do odwiedzin w podmiocie leczniczym?

Na mocy tej samej ustawy w dobie epidemii COVID-19 wprowadzono klauzulę stanowiącą o tym, że kierownik podmiotu udzielającego świadczeń zdrowotnych lub upoważniony przez niego lekarz może ograniczyć korzystanie z praw pacjenta w przypadku wystąpienia zagrożenia epidemicznego lub ze względu na bezpieczeństwo zdrowotne pacjentów, a w przypadku prawa do odwiedzin także ze względu na możliwości organizacyjne podmiotu.

Jakie są rekomendacje Ministerstwa Zdrowia i Głównego Inspektoratu Sanitarnego w tematyce odwiedzin w podmiotach leczniczych?

Ministerstwo Zdrowia i Główny Inspektorat Sanitarny wydali 28 kwietnia 2022 r. wspólne rekomendacje dotyczące organizacji odwiedzin w podmiotach leczniczych wskazując, że:

1. Rekomenduje się umożliwianie odwiedzin jednoczasowo przez 1 osobę, a w szczególnych sytuacjach – 2 osoby;
2. Rekomenduje się, zgodnie z możliwościami organizacyjnymi podmiotu leczniczego, określenie przedziałów czasowych dla odbywania odwiedzin w ciągu dnia i ograniczenie czasu trwania odwiedzin, w celu zmniejszenia ryzyka gromadzenia się osób w jednym pomieszczeniu oraz umożliwienia regularnego czyszczenia i dezynfekcji powierzchni w tych pomieszczeniach;
3. Konieczne jest stosowanie maseczki zasłaniającej usta i nos przez cały czas przebywania na terenie podmiotu leczniczego;
4. Należy umożliwić osobom odwiedzającym umycie rąk wodą z mydłem lub dezynfekcji rąk niezwłocznie po wejściu przez nie do podmiotu leczniczego;
5. Rekomenduje się, aby przed wykonaniem czynności pielęgnacyjnych przy odwiedzanym pacjencie osoba odwiedzająca uprzednio (bezpośrednio przed kontaktem) dokładnie umyła lub zdezynfekowała ręce;
6. Jeśli odwiedziny odbywają się w budynku, personel podmiotu leczniczego odpowiedzialny jest za regularne wietrzenie oraz czyszczenie i dezynfekcję pomieszczeń, w których odbywają się odwiedziny;
7. Osoby z objawami infekcji nie powinny odwiedzać pacjentów, w szczególności pacjentów z obniżoną odpornością niezaszczepionych przeciw COVID-19 oraz bez historii przebycia zakażenia wirusem SARS-CoV-2 w ciągu ostatnich 180 dni – z wyjątkiem sytuacji szczególnych, które powinny być określone przez kierownika podmiotu leczniczego (np. w przypadku wizyt pożegnalnych u pacjentów);

Czy zasady odwiedzin można regulować oddzielnie dla każdej komórki?

W praktyce należy pamiętać o tym, że zasady odwiedzin mogą być uregulowane w jednym podmiocie leczniczym osobno dla każdej z komórek organizacyjnych uwzględniając ich specyfikę.

Czy można całkowicie zakazać odwiedzin pacjentów?

Z całą pewnością całkowity zakaz odwiedzin jest zabroniony, ograniczenie ich zaś powinno być zgodne z powyżej zacytowanymi ograniczeniami jednakże nie powinno utrudniać ich organizacyjny również w innych aspektach. Zakazanym jest takie uregulowanie zasad odwiedzin, które uniemożliwia faktyczną ich realizację, na przykład poprzez zakreślenie takiego okna czasowego w ciągu doby, kiedy statystycznie przypadają godziny pracy lub do wybranych dni w tygodniu. Odwiedziny powinny być możliwe codziennie.

Jakie kary przewidziano za ograniczenie odwiedzin pacjenta?

Zawinione naruszenie praw pacjenta, w tym prawa do odwiedzin może determinować pociągnięcie podmiotu leczniczego w drodze powództwa cywilnego do odpowiedzialności i wypłaty na żądanie powoda wskazanej przez niego sumy zadośćuczynienia, a także odpowiedzialność przed Rzecznikiem Praw Pacjenta, który w tym zakresie jest uprawniony do nałożenia w drodze decyzji administracyjnej na podmiot leczniczy kary pieniężnej w wysokości do 500 000 zł.

Autor:

Radca prawny Patrycja Aleksandrowicz Okręgowa Izba Radców Prawnych w Kielcach

Warto wiedzieć:

• Czy lekarz może ponosić odpowiedzialność za swoje zmęczenie?
• Czym jest system no-fault?
• Czy szpital może rozwiązać umowę o pracę z lekarzem rezydentem?
• Czy personel medyczny może być poddany badaniom psychiatrycznym przez pracodawcę?

Sprawdź ubezpieczenia dedykowane dla:

• Lekarzy i lekarzy dentystów
• Pielęgniarek i położnych
• Fizjoterapeutów
• Ratowników medycznych i ratowników KPP
• Innych zawodów świadczących usługi o charakterze medycznym
• Studentów kierunków medycznych