Oczywistym i wynikającym z zasad doświadczenia życiowego jest to, że w ramach szpitalnych oddziałów ratunkowych, izb przyjęć jak i w konsekwencji decyzji medycznej o potrzebie hospitalizacji, przyjmowani są pacjenci, którzy odnieśli obrażenia wskutek działania osób trzecich.
Do uszkodzeń ciała może oczywiście dojść w przypadku aktów znęcenia się fizycznego, przestępstw na tle seksualnym, przestępstw przeciwko życiu i zdrowiu, itd.
Czy zatem lekarz udzielający takiemu pacjentowi świadczeń w ramach szpitalnego oddziału ratunkowego, izby przyjęć lub oddziału może jakkolwiek udokumentować zewnętrzne obrażenia ciała, chociażby za pomocą wykonanej fotografii, która zostałaby przekazana organom ścigania?
W mojej ocenie nie jest do tego uprawniony. Po pierwsze podstawową kwestią jest to, że wizerunek osoby utrwalony chociażby w drodze wykonanej fotografii może być rozpowszechniany wyłącznie za jej zgodą. Po drugie wkrada się w ten zakres również kwestia dóbr osobistych pacjenta – w tym prawa do ochrony wizerunku. Z optyki ochrony praw pacjenta powołać się należy na jego prawo do godności i intymności.
Negatywna ocena etyczna zachowania personelu medycznego
Zapewne fotografia taka zostałaby wykonana przy użyciu prywatnego telefonu komórkowego (w rzadkich przypadkach byłby to zapewne telefon służbowy). Utrwalanie wizerunku pacjenta w taki sposób mogłoby wpływać w sposób negatywny na ocenę etyczną zachowania personelu, który takie zdjęcie w taki sposób wykonał. Ochrona urządzeń osobistego użytku, takich jak na przykład telefon komórkowy czy też laptop podlega różnym sposobom i środkom ochrony. Personel z pewnością narażałby się tym samym na odpowiedzialność prawną w przypadku zapisania takiej fotografii w pamięci urządzenia, które następnie potencjalnie mogłoby ulec kradzieży danych.
Dodać należy, że fotografia obrażeń w opisywanym powyżej kontekście nie może stanowić elementu dokumentacji medycznej w myśl przepisów Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 6 kwietnia 2020 r. w sprawie rodzajów, zakresu i wzorów dokumentacji medycznej oraz sposobu jej przetwarzania (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1304 z późn. zm.).
W świetle powyższego wskazać należy, że wykonanie zdjęć pacjenta, w mojej ocenie, może zostać wykonane po pierwsze na jego życzenie, jednakże z tym zastrzeżeniem, że powinno być ono wykonane i utrwalone na urządzeniu należącym do pacjenta.
Po drugie, w warunkach szpitalnych pacjent może zostać poddany oględzinom przez organy ścigania lub powołanego do tej czynności lekarza sądowego. W tym zakresie należy powołać się na następujące przepisy:
Art. 192 Kodeksu Postępowania Karnego
§1. Jeżeli karalność czynu zależy od stanu zdrowia pokrzywdzonego, nie może on sprzeciwić się oględzinom i badaniom niepołączonym z zabiegiem chirurgicznym lub obserwacją w zakładzie leczniczym.
Art. 12 Ustawy z dnia 15 czerwca 2007 r. o lekarzu sądowym (Dz. U. Nr 123, poz. 849 z późn. zm.).
(…)
3. Jeżeli stan zdrowia uczestnika postępowania uniemożliwia stawienie się na badanie, lekarz sądowy przeprowadza badanie i wydaje zaświadczenie w miejscu pobytu tej osoby.
4. W przypadku pobytu uczestnika postępowania w szpitalu, hospicjum stacjonarnym albo innym zakładzie opieki zdrowotnej, przeznaczonym dla osób, których stan zdrowia wymaga udzielania całodobowych świadczeń zdrowotnych w odpowiednio urządzonym, stałym pomieszczeniu, lekarz sądowy może wydać zaświadczenie na podstawie udostępnionej dokumentacji, bez osobistego badania uczestnika postępowania. Przyczynę odstąpienia od osobistego badania lekarz sądowy wskazuje w zaświadczeniu.
Personel medyczny udzielający zaś zaświadczeń pacjentowi o którym jest mowa powinien dochować należytej staranności w zakresie tego, aby w dokumentacji medycznej indywidualnej pacjenta na którego szkodę zostało popełnione przestępstwo, znalazły się dokładne zapisy dotyczące: rozpoznanie choroby, problemu zdrowotnego, urazu lub rozpoznanie ciąży lub opis stanu funkcjonowania. Jednakże wpisy te powinny być w swej treści właściwe dla lekarza udzielającego świadczeń medycznych, nie zaś o treści właściwej dla biegłego, który winien w sprawie wydać opinię.
Autorka:
Radca prawny Patrycja Aleksandrowicz Okręgowa Izba Radców Prawnych w Kielcach
Przeczytaj także:
Sprawdź ubezpieczenia dedykowane dla: