data publikacji: 2023-02-10
W ostatnim okresie czasu spotkałam się z sytuacją, gdzie pacjent będąc niezadowolonym ze sposobu przyjęcia go, poprzez wykazanie agresywnego zachowania dopuścił się kradzieży dokumentacji medycznej z podmiotu leczniczego. W takim stanie faktycznym niewątpliwie stwierdzić należy, że pacjent dopuścił się przestępstwa.
Wyniesienie dokumentacji medycznej w sposób taki jak ten zaprezentowany powyżej wypełnia znamiona czynu kwalifikowanego z art. 276 Kodeksu Karnego.
Art. 276 Kodeksu Karnego
Kto niszczy, uszkadza, czyni bezużytecznym, ukrywa lub usuwa dokument, którym nie ma prawa wyłącznie rozporządzać, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.
Poza powyższym, rozważyć należy czy w ogóle pacjent może otrzymać i rozporządzać oryginałem dokumentacji medycznej, czy może złożyć wniosek o jej wydanie w takiej postaci?
Odpowiedź jest negatywna. Pacjent nie ma prawa do otrzymania oryginału dokumentacji medycznej, bowiem ta powinna, zgodnie z przepisami, powinna zostać w podmiocie w którym została sporządzona. Wniosek ten wynika z systemowej analizy przepisów ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (zwanej dalej: ustawą).
Zgodnie z art. 23 ust. 1 ustawy, pacjent ma prawo do dostępu do dokumentacji medycznej dotyczącej jego stanu zdrowia oraz udzielonych mu świadczeń zdrowotnych.
Podmiot udzielający świadczeń zdrowotnych udostępnia dokumentację medyczną pacjentowi lub jego przedstawicielowi ustawowemu, bądź osobie upoważnionej przez pacjenta
Przepisy prawa określają sposoby w jakich może nastąpić udostępnienie dokumentacji medycznej, i tak:
Art. 27 ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta
1. Dokumentacja medyczna jest udostępniana:
1) do wglądu, w tym także do baz danych w zakresie ochrony zdrowia, w miejscu udzielania świadczeń zdrowotnych, z wyłączeniem medycznych czynności ratunkowych, albo w siedzibie podmiotu udzielającego świadczeń zdrowotnych, z zapewnieniem pacjentowi lub innym uprawnionym organom lub podmiotom możliwości sporządzenia notatek lub zdjęć;
2) przez sporządzenie jej wyciągu, odpisu, kopii lub wydruku;
3) przez wydanie oryginału za potwierdzeniem odbioru i z zastrzeżeniem zwrotu po wykorzystaniu, na żądanie organów władzy publicznej albo sądów powszechnych, a także w przypadku gdy zwłoka w wydaniu dokumentacji mogłaby spowodować zagrożenie życia lub zdrowia pacjenta;
4) za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej;
5) na informatycznym nośniku danych.
Powyższy katalog ma charakter zamknięty. Zarówno w zacytowanym powyżej przepisie, jak i w innych przepisach zarówno tej jak i innych ustawach brak jest normy wskazującej na możliwość udostępnienia pacjentowi lub osobie przez niego upoważnionej dokumentacji medycznej.
Wydanie dokumentacji medycznej w oryginale znajduje jednak pewien wyjątek. Może to nastąpić w sytuacji, gdy żąda tego prokurator lub sąd. Jednakże wówczas w podmiocie udzielającym świadczeń zdrowotnych powinna pozostać kopia tej dokumentacji.
Radca prawny Patrycja Aleksandrowicz Okręgowa Izba Radców Prawnych w Kielcach
