data publikacji: 2023-07-04
W poprzednich artykułach wskazano, że podmioty wykonujące działalność leczniczą, tzw. popularnie niepubliczne zakłady opieki zdrowotnej mogą zawierać umowy z płatnikiem na udzielanie świadczeń zdrowotnych w ramach zawartej umowy z Narodowym Funduszem Zdrowia. Tym samym pojawia się zatem pytanie, czy NZOZ może dany zakres świadczeń, który został zakontraktowany z Narodowym Funduszem Zdrowia wykonywać również w sposób komercyjny i pobierać tym samym od pacjentów opłaty?
W aktualnym stanie prawnym nie znajdujemy przepisu, który wprost stanowi o takiej możliwości, jednakże odpowiedź na pytanie wynika z systemowej analizy przepisów.
Na wstępie, dla porządku udzielić należy odpowiedzi na tak zadane pytanie i wskazać, że tak, NZOZ może wykonywać ten sam zakres świadczeń zarówno w ramach umowy zawartej z NFZ jak i w sposób komercyjny, jednak pod pewnymi warunkami.
Przede wszystkim zacząć należy od tego, że świadczenia zdrowotne są realizowane zgodnie z harmonogramem, który stanowi załącznik do umowy zawartej z Funduszem. Harmonogram określa zasób osobowy, wskazanie miejsca udzielania świadczeń oraz sprzęt i aparaturę medyczną niezbędną do realizacji umowy.
Zgodnie z § 6 ust. 4 Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 8 września 2015 r. w sprawie ogólnych warunków umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 787 z późn. zm.), osoby wykonujące zawód medyczny wykazane w harmonogramie stanowiącym załącznik do zawartej z NFZ umowy, w czasie wyznaczonym do udzielania świadczeń nie mogą jednocześnie udzielać świadczeń w innym:
1) podmiocie wykonującym działalność leczniczą lub
2) zakładzie leczniczym podmiotu leczniczego, lub,
3) podmiocie realizującym czynności z zakresu zaopatrzenia w wyroby medyczne;
- jeżeli umowa nie stanowi inaczej.
Oznacza to tym samym, że personel, który zgodnie z harmonogramem powinien udzielać w oznaczonym okresie czasu świadczeń w ramach umowy zawartej z NFZ, nie może w tym samym okresie (jednocześnie) przyjmować pacjentów i rozliczać ich w sposób komercyjny.
Tym samym, pacjenci komercyjni powinny być przyjmowani w określonym czasie, nie kolidującym z czasem udzielania świadczeń zdrowotnych wynikającym z harmonogramu stanowiącym załącznik do umowy z NFZ.
Ważnym jest, z optyki przestrzegania praw pacjenta to, aby pacjenci byli informowani o możliwej alternatywnej formie przyjęcia – na NFZ lub odpłatnie. Tym samym NZOZ powinien ze szczególną starannością przygotować informacje na ten temat dostępne w łatwy sposób dla pacjentów – w tym przede wszystkim cennik dotyczący odpłatności za świadczenia zdrowotne. Przy zapisach pacjenci powinni być ponadto poinstruowani tak, aby nie pozostawiało wątpliwości to, że wolą pacjenta jest skorzystanie z jednej lub drugiej formy udzielenia świadczenia i forma ta nie została niejako narzucona przez podmiot.
Dodać należy, że jednoczesne rozliczenie pacjenta za udzielone mu świadczenia zdrowotne w ramach zawartej umowy z NFZ jak i pobranie od niego opłaty jako pacjenta komercyjnego stanowi wykroczenie karane grzywną:
Art. 193 Ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2561 z późn. zm.)
Kto:
(…)
4) pobiera nienależne opłaty od ubezpieczonych za świadczenia objęte umową z Funduszem o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej,
(…)
- podlega karze grzywny.
Autorka:
Radca prawny Patrycja Aleksandrowicz Okręgowa Izba Radców Prawnych w Kielcach
Przeczytaj także:
Sprawdź ubezpieczenia dedykowane dla:
