data publikacji: 2021-07-02
Względem udzielenia zgody na realizację świadczenia szczepienia osoby małoletniej przeciw COVID-19 stosuje się przepisy ogólne, to jest art. 17 ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta.
Pacjent, w tym małoletni, który ukończył 16 lat, ma prawo do wyrażenia zgody na przeprowadzenie badania lub udzielenie innych świadczeń zdrowotnych. W tym też przypadku, to jest szczepionego który ukończył 16 lat, zgodę na szczepienie powinien wyrazić on wraz z przedstawicielem ustawowym. W przypadku zaś szczepionego poniżej 16 roku życia zgody udziela wyłącznie przedstawiciel ustawowy.
W przypadku sporu pomiędzy przedstawicielami ustawowymi zastosowanie znajduje art. 97 Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego, który stanowi, iż o istotnych sprawach dziecka, a za takie niewątpliwie należy uznać kwestie dotyczące zdrowia, rodzice (przedstawiciele ustawowi) rozstrzygają wspólnie, zaś w braku porozumienia ostatecznie rozstrzyga sąd opiekuńczy (Sąd Rejonowy, Wydział Rodzinny i Nieletnich).
W razie powzięcia przez osobę kwalifikującą do szczepienia (ew. wykonującej szczepienie) wiedzy, iż pomiędzy przedstawicielami ustawowymi istnieje spór co do decyzji względem szczepienia, powinien on odstąpić od dalszych czynności i udzielić przedstawicielom dziecka pouczenia co do sposobu rozstrzygnięcia sporu i tego, iż w razie odmiennych zdań świadczenie nie może zostać udzielone. Jest to oczywiście rekomendowane rozwiązanie, wyłącznie w razie zaistnienia sytuacji jednoznacznych co do których personel medyczny ma wiedzę.
Kolejną istotną kwestią jest sposób udzielenia zgody dotyczącej małoletnich pacjentów przebywających w placówkach opiekuńczych. Należy pamiętać o tym, iż rodzic mimo częściowego ograniczenia jego praw rodzicielskich może być nadal władny w zakresie decydowania o sprawach dotyczących zdrowia dziecka. W tych sytuacjach ciężar odebrania zgody od osoby uprawnionej de facto winien spoczywać na opiekunach dziecka (pracownikach, opiekunach w ośrodku).
Ostatnią kwestią, która również pozostaje niezwykle istotna pozostaje możliwość udzielenia zgody na świadczenie przez opiekuna faktycznego małoletniego w przypadku braku jego przedstawiciela ustawowego, co dotyczy wyłącznie pacjenta, który ukończył 16 lat. Taką możliwość przewiduje art. 17 ust. 2 ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta. Wydaje się jednak, iż ze względu na wyraźny podział społeczeństwa na tych będących za przyjmowaniem szczepionek przeciw COVID-19, jak i tych przeciwnych, przepis ten nie powinien mieć zastosowania pozostawiając to wyłącznie w sferze praw pacjenta (małoletniego, który ukończył 16 rok życia) i jego przedstawicieli ustawowych.
Radca prawny Patrycja Aleksandrowicz Okręgowa Izba Radców Prawnych w Kielcach
Sprawdź pełną ofertę ubezpieczeń dla zawodów medycznych oraz ubezpieczenie na wypadek niezdolności do pracy.
