Transport sanitarny, czyli przewóz osób albo materiałów biologicznych i materiałów wykorzystywanych do udzielania świadczeń zdrowotnych, wymagających specjalnych warunków transportu jest uregulowany w art. 41 Ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2561 z późn. zm.).
Przypadki uprawniające do całkowicie bezpłatnego transportu sanitarnego
Art. 41
1. Świadczeniobiorcy, na podstawie zlecenia lekarza ubezpieczenia zdrowotnego lub felczera ubezpieczenia zdrowotnego, przysługuje bezpłatny przejazd środkami transportu sanitarnego, w tym lotniczego, do najbliższego podmiotu leczniczego, o którym mowa w przepisach o działalności leczniczej, udzielającego świadczeń we właściwym zakresie, i z powrotem, w przypadkach:
1) konieczności podjęcia natychmiastowego leczenia w podmiocie leczniczym;
2) wynikających z potrzeby zachowania ciągłości leczenia.
2. Świadczeniobiorcy, na podstawie zlecenia lekarza ubezpieczenia zdrowotnego lub felczera ubezpieczenia zdrowotnego, przysługuje bezpłatny przejazd środkami transportu sanitarnego - w przypadku dysfunkcji narządu ruchu uniemożliwiającej korzystanie ze środków transportu publicznego, w celu odbycia leczenia - do najbliższego podmiotu leczniczego udzielającego świadczeń we właściwym zakresie, i z powrotem.
3. W przypadkach niewymienionych w ust. 1 i 2 na podstawie zlecenia lekarza ubezpieczenia zdrowotnego lub felczera ubezpieczenia zdrowotnego świadczeniobiorcy przysługuje przejazd środkami transportu sanitarnego odpłatnie lub za częściową odpłatnością.
4. (uchylony).
Zakres bezpłatnego transportu - od leczenia natychmiastowego po dysfunkcje narządu ruchu
W praktyce zacytowany jak wyżej przepis nasuwa kilka wątpliwości interpretacyjnych. Na podstawie zarówno jego wykładni jak i stanowisk zajmowanych przez Rzecznika Praw Pacjenta należy wskazać następujące uwagi:
1. Całkowicie nieodpłatny transport sanitarny przysługuje wyłącznie do najbliższego podmiotu leczniczego w przypadku konieczności podjęcia natychmiastowego leczenia w podmiocie leczniczym lub wynikających z potrzeby zachowania ciągłości leczenia – tam i z powrotem, co oznacza, że tenże bezpłatny transport przysługuje również do domu (o ile pacjent został przywieziony do podmiotu właśnie tym transportem);
2. W przypadku dysfunkcji narządu ruchu uniemożliwiającej korzystanie ze środków transportu publicznego pacjentowi przysługuje transport sanitarny do najbliższego podmiotu leczniczego udzielającego świadczeń we właściwym zakresie – tam i z powrotem, co oznacza, że tenże bezpłatny transport przysługuje również do domu;
3. W przypadku gdy podmiot leczniczy o którym mowa w pkt 1 i 2 nie jest podmiotem udzielającym świadczeń we właściwym zakresie obiektywnie najbliższym względem miejsca zamieszkania pacjenta, wówczas podmiot leczniczy ma prawo do pobrania od pacjenta opłaty za transport w wysokości odpowiadającej różnicy kosztów transportu pomiędzy rzeczywiście najbliższym podmiotem, a tym do którego pacjent ma być faktycznie transportowany – dotyczy to również powrotu pacjenta do domu;
4. Każdy pacjent bez względu na rodzaj schorzenia może wnieść o zlecenie transportu sanitarnego na jego rzecz, jednakże w razie niespełnienia przesłanek ustawowych, przejazd taki będzie zrealizowany za całkowitą odpłatnością;
5. Zgodnie z §4 Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 24 września 2013 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1427 z późn. zm.) w innych przypadkach niż te powyżej wymienione w pkt 1 – 4, przejazd środkami transportu sanitarnego jest finansowany w 40% ze środków publicznych w przypadku:
1) chorób krwi i narządów krwiotwórczych,
2) chorób nowotworowych,
3) chorób oczu,
4) chorób przemiany materii,
5) chorób psychicznych i zaburzeń zachowania,
6) chorób skóry i tkanki podskórnej,
7) chorób układu krążenia,
8) chorób układu moczowo-płciowego,
9) chorób układu nerwowego,
10) chorób układu oddechowego,
11) chorób układu ruchu,
12) chorób układu trawiennego,
13) chorób układu wydzielania wewnętrznego,
14) chorób zakaźnych i pasożytniczych,
15) urazów i zatruć,
16) wad rozwojowych wrodzonych, zniekształceń i aberracji chromosomowych;
6. Zlecenie transportu o którym mowa w pkt 5 jest możliwe, gdy ze zlecenia lekarza ubezpieczenia zdrowotnego lub felczera ubezpieczenia zdrowotnego wynika, że świadczeniobiorca jest zdolny do samodzielnego poruszania się bez stałej pomocy innej osoby, ale wymaga przy korzystaniu ze środków transportu publicznego pomocy innej osoby lub środka transportu publicznego dostosowanego do potrzeb osób niepełnosprawnych.
Autorka:
Radca prawny Patrycja Aleksandrowicz Okręgowa Izba Radców Prawnych w Kielcach
Wykonujesz zawód medyczny lub prowadzisz podmiot lecznicz Potrzebujesz profesjonalnej ochrony ubezpieczeniowej! Nasi specjaliści są do Twojej dyspozycji:
+48 56 642 41 82
Warto wiedzieć:
Medycyna komplementarna – negatywne stanowisko rzecznika praw pacjenta
Zmiany w prawie – obowiązki dla podmiotów zajmujących się leczeniem małoletnich
Standardy jakości w medycznym laboratorium diagnostycznym
Projekt Rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie medycznego laboratorium diagnostycznego
Czy pielęgniarka może założyć podmiot leczniczy?
Znajdziesz u nas również ubezpieczenia zawodowe dla Twojego personelu medycznego:
Ubezpieczenia dla lekarzy i lekarzy dentystów
Ubezpieczenia dla pielęgniarek i położnych
Ubezpieczenia dla fizjoterapeutów
Ubezpieczenia dla ratowników medycznych i ratowników KPP
Ubezpieczenia dla innych zawodów świadczących usługi o charakterze medycznym
Ubezpieczenia dla studentów kierunków medycznych